luns, 20 de outubro de 2014

O desafío dos mestres.

Un profesor enfréntase todos os días a un desafio moi importante, ensinar a un grupo de nenos diferentes entre si, con diferentes experiencias, con diferentes niveis de coñecemento, intelixencia, capacidade de dominar as súas emocións... A isto hai que engadir, o entorno do alumnado mais ou menos implicado na súa educación, niveis económicos, sociais e culturais moi distintos.

Esta diversidade fai que o ensino sexa unha das profesións mais complicadas que existen. Imaxinade como se enfrentaría un cociñeiro a facer un menú, sen coñecer de todo os ingredientes, incluso os tempos de coción, pois varian dun día para outro, nin os gustos dos comensais... e ademais esiximoslle que sexa un menú rico e saúdable. Complicado, verdade?

Todas estas dificultades os mestres intentan solucionalas con ferramentas metodolóxicas. Metodoloxías de todo tipo, mais directivas, mais analíticas, mais globais, que potencian a memoria ou a creatividade, que traballan as emocions, que sexan mais ou menos motivadoras...

Na facultade de maxisterio, tiven un profesor que dixo que un excelente mestre sería aquel que funcionase coma un médico. Cando da unha medicina sabe para que a dá, como ten que tomala e os resultados que se espera conseguir. Se trasladamos esta idea a un mestre, cando propón un exercicio ou tarefa debería saber para que lla pon, en que dosis, como debe facela o alumno ( individual, pequeno grupo...)os resultados esperados e os camiños alternativos en caso de non conquerir eses obxectivos.

Esto como suporedes é moi complicado. Primeiro porque a maioría do profesorado non ten a formación necesaria. Non hai moitos mestres cunha vagaxe metodoloxíca moi ampla e profunda. So hai que lembrar que na maioría dos casos todos os mestres e profesores utilizan o libro de texto, a clase maxistral e os deberes fotocopiados. Descoñecen ou mellor dito descoñecemos os últimos avances en neuropsicoloxía aplicables directamente á escola.

Ben certo é, que existen multitude de cursos de formación tanto por parte da administración publica coma de entes privados. Esta formación en moitos casos está mal plantexada e case nunca se leva  a práctica e cando se leva, o mestre ten que "aguantar" as zancadillas que lle poñen os equipos directivos, os compañeiros ou os pais e nais do alumnado.

Segundo, os mestres e as familias prefiren o inmovilismo. En xeral os cambios vense con moito medo e aos mestres e profesores que intentan levar a cabo esas dinámicas son vistos como xente "rara". Nos centros educativos sempre están os que lanzan  "coiteladas", que van minando as ilusións de profesionais que queren traballar doutra maneira, convencidos de máxima do Sr Einstein " si buscas resultados distintos, non fagas sempre o mesmo". As veces os acoiteladores están no equipo directivo, adicandose a poñer trabas ao traballo dos innovadores, que si necesitas utilizar libros, que si non podes facer isto, que si fas moito ruido, que si a programación debe ser así, tes que facer o mesmo que os teus compañeiros, o horario ten que ser así...

E terceiro, os recursos dos que se dispoñen son moi limitados, aulas pequenas, mal equipadas, nalgúns casos masificadas, non insonorizadas...

Pero a pesares de todas estas dificultades, ahí están, eses "raros" que poñen a ilusión as horas, que van a todos os cursos formativos que poden, que se arriscan, que so escoitan as críticas positivas e que están dispostos a mellorar, a facer un cambio dende dentro, a demostrar que a escola pode aportar a sociedade todo o que está necesita, a axudar a crear persoas creativas, autonomas, dispostas a traballar en equipo...

Son dos que penso que eses profesionais deberían ser premiados, que no ensino non todos somos iguais, non todos traballamos o mesmo e polo tanto non todos deberíamos recibir o mesmo. Non só estou a falar de diñeiro, senón de recoñecemento, de facilidade no seu traballo, diso que se chama desenrolo profesional. E todo isto para que?, pois para parar co inmovilismo que é unha das grandes lacras do ensino .